Spinal Müsküler Atrofide Yenidoğan Taramasının Önemi
Massachusetts'te spinal müsküler atrofi için yenidoğan taraması programından alınan üç yıllık veriler, taramanın son derece etkili ve önemli olduğunu göstermiştir.
Massachusetts'te spinal müsküler atrofi (SMA) için yenidoğan taraması (YDT) programından alınan üç yıllık veriler, YDT’nin etkilenen bebeklerin erken tespiti ve tedavisine olanak sağladığını ve çoğu hastanın, yaşamın ilk haftasında bir uzmana sevk edildiğini göstermiştir. Bilim insanları özellikle programın, yanlış pozitif sonuçları veya hastalığı olmayan bebeklerde SMA'nın hatalı tanımlanmasını etkili bir şekilde önleyen taramalara sahip katmanlı bir algoritma kullanıldığını belirtmişlerdir. Veriler ayrıca, New York eyaletindeki bir SMA tarama programından elde edilen önceki yıla ait bulgularla uyumlu olarak, SMA sıklığının önceden düşünülenden daha düşük olabileceğini öne sürmüştür. Massachusetts'teki SMA yenidoğan tarama programı ve kullanımı, International Journal of Neonatal Screening'de yayınlanan "Massachusetts 'in Eyalet Çapında Spinal Musküler Atrofi İçin Yenidoğan Taramasından Bulgular" çalışmasında anlatılmıştır.
Bebek ve çocuklarda ölümcül olabilen en yaygın genetik ölüm nedeni olan SMA'nın, her 8.000 ila 10.000 doğumda 1 bebeği etkilediği tahmin edilmektedir. Uzmanlar vakaların %95'inde hastalığın, SMN1 geninin her iki kopyasında yer alan ekzon 7'nin tamamen kaybından kaynaklandığını ve bu durumun motor nöron ve kas sağlığı için gerekli olan SMN protein üretimini bozduğunu belirtmişlerdir. Ekzonlar, bir genin protein üretimi için talimatlar içeren bölümleri olarak tanımlanmaktadır. SMN2 adı verilen bir yedek genin varlığı, SMN1 tarafından üretilen SMN'nin kaybını bir dereceye kadar telafi etmektedir. Tipik olarak, bir kişinin sahip olduğu SMN2 geni ne kadar çok kopyalanırsa, hastalık o kadar az şiddetli olmaktadır. Massachusetts’in, ABD yenidoğantarama programına SMA'nın eklenmesinden altı ay önce, SMA taraması sunan ilk eyaletlerden biri olduğu bildirilmiştir. Şu anda 37 eyalette, yerleşik veya pilot programlar dahilinde yeni doğan bebekler ülke çapındaki doğumların yaklaşık %85'ini kapsayacak oranda taranmaktadır.
Massachusetts'in SMA Yenidoğan Tarama Programı
Araştırmacılar, Massachusetts'in SMA yeni doğan tarama programının ilk üç yılı olan 27 Ocak 2018 ile 31 Ocak 2021 arasındaki verileri incelediklerini bildirmişlerdir. İncelemede yenidoğanlar, ilk genetik testteki hatalı tanıları önleyecek ikinci bir testi içeren katmanlı bir algoritma ile SMA yönünden taranmıştır. Gerektiğinde, SMN1 geninde ekson 7'nin varlığını tespit etmek için daha doğru bir genetik test olan Sanger dizilimi kullanılarak kan örnekleri de analiz edilmiştir. Programın ayrıca SMA tanısı alan bebeklerde SMN2 kopya sayısının değerlendirilmesini de içerdiği bildirilmiştir. Çalışmada taranan 179.467 bebekten dokuzunun, her iki SMN1 kopyasında ekson 7 delesyonları gösterdiği ve ilk ziyaretin medyan 7 günlük olduğu bir zamanda hızla bir uzmana sevk edildiği belirtilmiştir. Bir SMA pozitif bulgusunun birinci basamak hekimine bildirilmesi için medyan süre 1 gün olmakla birlikte bebekler ortanca 18 günlükken tedavi edilmiştir. Araştırmacılar, on bebeğin bir SMN1 hibriti taşıdığı bulduklarını ve bunun 17.947 doğumda 1 sıklık ile sonuçlandığını, bunun da Tayvan popülasyonunda bildirilen 24.053'te 1 görülme sıklığına benzer olduğunu belirtmişlerdir. Genel olarak Massachusetts programı, 18.957 doğumda 1'lik bir SMA sıklığı göstermiş olmakla birlikte araştırmacılar bu sonuçların, beklenenden 1,9 ila 2,4 kat daha düşük olduğunu belirtmişlerdir. Son olarak araştırmacılar, Massachusetts'teki düşük insidansın sınırlı bir popülasyon örneklemesi, üreme seçenekleri veya ikisinin bir kombinasyonundan kaynaklanıp kaynaklanmadığının hala cevaplanmayı beklediğini de sözlerine eklemişlerdir.
REFERANSLAR
- Marta Figueiredo PhD, Newborn Screening in Massachusetts Seen as Highly Accurate, Effective, smanewstoday.com, June 21, 2021